निशब्द देवांवर मी चार ओळी लिहून फेस बुक्वर टाकल्या आणि एक निरोप आला कि त्याची" मी माझ्या बापाला रडताना पहिले आहे "हि कविता नक्कीच वाचावी आणि तो निरोप होता एका कवी नाव "सुधीर मुलीक "नावाच्या व्यक्ती कढून,डोळे बंद केले आणि सुधीरचे चित्र डोळ्यासमोर आणायाचा प्रयत्न केला , चित्र आले एका आकाशाचे ,मनापासून मित्रांवर आपल्या आभाळ मायेची सावली धरणाऱ्या एका आकाशाची.एका कवीने आपल्या दुसऱ्या कवी मित्राची आठवण करून देणे हि त्याच्या मोठ्या मनाची अलिखित पावतीच .माणसाच्या मोठेपणाची मोजमाप हि अशीच दिसून येतात.
सुधीरचे प्रोफाईल बघता वाटले कि कोण आहे हा काविकी चित्रकार ,शब्दाचे कुंचले आणि भावनाचे रंग ह्यांचा करामतीवर किती रंगीली बनतात ह्याची काव्य चित्र .
गझल ह्याचा प्राण .गझलेमध्ये दुखाची वेदना शब्दांकित झाली तरच ती गझल.पण ती होतानाही कुठलेही वैश्य भाव मात्र दिसताकामा नयेत हा एक साहित्त्यिक रूढ संकेत.आणि शब्द भाव आणि संकेतांच्या प्रसव वेदानाने जन्माला घातलेली गझल प्रभावी आणि वाचनीय असते. नाही तर नुसती यमके जुळवून गझल होत नाही.तिच्या जन्माच्या वेळेच्या प्रसव वेदनांचे चित्रण शब्दांकित झाले नाही तर ते होते एक बेरंगी चित्र वेदनांचे दुक्खाचे रंग नसलेले.
कुंतीने श्रीकृष्णा दुक्ख मागितले होते आणि दुक्खातच तुझी आठवण येते म्हणून तुझी सतत आठवण यावी म्हणून मला दुक्ख दे अशी तिची आळवणी होती.सुखात माणूस उततो मातातो पण दुक्खात परमेश्वराची आठवण ठेवतो ,आणि दुखाची विराणी सांगणारी गझल माणसाला परमेश्वराच्या समोर विनम्र करते .
दुक्ख कसलेही असो परीघावाराच्या अंतराची किंवा पोटात उडालेल्या वणव्याची सल मात्र ,तेवढीच बोचरी कारण ती सल जाणवून देतो एक गझलकार सुधीर ,र्याच्या शब्दांना फुटलेली दुक्खाच्या निवडुंगाची फुले जास्त बोचरी असतात.
इष्काच्या बाजारातले तू त्याची नव्हतीस कधी आणि तो तुझाही नव्हता कधी असे सांगणारे सत्य ह्याच्या शब्दाने केवळ उघडेच नाही तर चक्क नागडे होते.प्रभावी शब्दांचे हे वस्त्रहरण महाभारत सारखे आठवणीत राहते.
सुधीरची कविता हि पूर्ण कविता आहे कारण ती आमची सर्वांची आहे ,आमच्या दुक्खावर फुंकर घालणारी ,,आमचे दंभ दाखवणारी आणि आमच्या इच्छांना पालवी फोडणारी.
सर्वार्थाने आमचा कोण असतो जो फक्त देतो तो देव,आणि जेव्हा खुदा देतो तेव्हा छप्पर फाडके देतो.सुधीरचे देणे असच आहे फक्त घेणार्याची झोळी मात्र दुबळी असता कामा नये.
देवाच्या डायरीतल्या ह्या पानाला मैत्रायानाच्या शुभेच्छा
शशांक रांगणेकर
मुंबई
९८२१४५८६०२
No comments:
Post a Comment