लेख "मैत्रायण" शशांक रांगणेकर यांनी लिहिला आहे, ज्यात अमेय घरत यांच्या प्रतिभेचा गौरव केला आहे. अमेय हे एक कुशल लेखक, कवी, अभिनेता आणि छायाचित्रकार आहेत. त्यांच्या भाषेवरील प्रेमामुळे त्यांनी अनेक साहित्यप्रकार हाताळले आहेत. त्यांना अभिनयाचीही आवड असून, त्यांनी रंगभूमीवर कार्य केले आहे. लेखात त्यांची आध्यात्मिक जाणीव आणि मानवी स्वभावावरील विचारसुद्धा अधोरेखित केले आहेत. संपूर्ण लेख येथे वाचा: मैत्रायण.

अमेय घरत... ग्रे आकाशातील शुक्रतारा!




शब्दांच्या पलीकडले काय असत?... बरेच काही! त्या सर्व भाव-भावनांना एकत्र आणून शब्दात आणि तेही बहुभाषिक शब्दात गुंफणे आणि जाहिरातीसाठी त्याचा परिणामकारक उपयोग करणे हे फक्त त्यालाच जमते जो मनापासून शब्दांवर आणि माणसांवरही प्रेम करतो.

परमेश्वर हा लहरी चित्रकार असावा म्हणून कधी कधी तो अमेय सारखी चित्र मन लाऊन काढतो अन्यथा माझ्यासारख व्यंगचित्रे काढणे हा त्याचा आवडता छंद. सूर्य आणि चंद्र कधी एकत्र येत नाही म्हणतात. एक उगवतो तेव्हा दुसरा मावळतो. पण अमेयाच्या बाबतीत परमेश्वराने हे हि डावलायचे ठरवलेले दिसत. आड म्हणून तर त्याच्या डोळ्यात दिसते चांदणे आणि चेहऱ्यावर बुद्धिमत्तेचा सूर्य. जाहिरातचा धंदा तेजीत असल्याने कदाचित परमेश्वराने त्यात उतरायचे ठरवून आपले मास्टर पिसेस पृथ्वीवर पाठवाचे म्हणून अमेयला पाठवले असावे. पण अमेय म्हणजे नुसतीच जाहिरात नव्हे तर शत प्रतिशत सत्यही. भाषेवरचे त्याचे प्रेम हे एक व्रत आहे. त्यासाठी साहित्याच्या कित्येक प्रांतात त्यांनी शिलेदारी केली आहे. कविता, एकांकिका, जिंगल्स, कथा, लेख अशा अनेक प्रकारांवर आपली अमेय मुद्रा त्यांनी उमटवली आहे.

कुसुमाग्रज जन्मशताब्दी वर्षानिमित्त नाशिक येथिल कुसुमाग्रज स्मारकात झालेल्या "नातवांच्या कविता" या कार्यक्रमात सहा नातवांपैकी एक नातू म्हणून त्याने स्वतःच्या कविता सादर केल्या. अभिनय हे ह्याचे दुसरे वेड. देवेंद्र पेम सारख्या सुप्रसिद्ध रंगाकार्मिंकडे ह्यांनी अभिनयाचे धडे घेतले आहेत. भविष्यात एक स्वनिल डोळ्यांचा आणि खुबसुरत चेहऱ्याचा अभिनेता मराठी रंगभूमीवर अथवा टीव्हीवर दिसेल. फोटोग्राफी हा ही त्याचा आवडता छंद. जाहिरातीच्या चंदेरी दुनयेत राहूनही हा युवक जमिनीवर पाय घट्ट रोऊन उभा आहे. 'माणूस' हा ह्याचा आवडता विषय. "विठू माझा लेकुरवाळा, संगे गोपाळांचा मेळा." माणसांच्या संगतीत राहून त्यांचे आगळेवेगळेपण हा शोधतो आहे.

आत्मा हे परमात्म्याचे रूप आहे हे ह्याला तरुण वयातही कळले आणि त्याची अनभूती अध्यात्म्याच्या वाटेवर ह्याला येत असते. अध्यात्मिक अनुभूतीला वयाचे बंधन नसते हेच खरे!

अमेय, तुझ्याच शब्दांत सांगायचे झाले तर "चालण्याची दिशा बदलताच डावे उजवे आपोआप बदलते आणि डोईवर केवळ 'ग्रे' आकाश उरते!"

खर आहे, पण माझ्यासाठी त्या आकाशात एक तेजस्वी शुक्रताराही लुकलुकतो आहे... अमेय!





- शशांक रांगणेकर

------------------------------------------------------------------------------------------

शशांक शिरीष केतकरवरील पोस्ट

https://chatgpt.com/share/679a1081-2a14-8008-975e-cff691128743

अनंत हस्ते कमला देता किती घेशील दो …..

अनंत हस्ते कमला देता किती घेशील दो …..
अमेयच्या बाबतीत असाच घडलाय ,परमेश्वराने रूप आणि गुणाची नुसती उधळण केली आहे ,आणि त्याबरोबर सहृदयतेचे लेणे बोनस म्हणून फ्री ,चेहऱ्यावरचे अजातशत्रू भाव हे ह्या निरलासतेचे दृश्य स्वरूप ,,कुठलाही व्यवहारी भाव नाही वैश्य वृत्तीचा पूर्ण अभाव ,आणि चेहऱ्यावर मनातून उमटणारी समाधानी वृत्ती ,परमेश्वरानी दिलेल्या सुखाची पावती चेहयावर फडकावत हा युवक सदैव वावरत असतो ,
सुखी माणसाचा सदरा घालून आलेला अमेय एक आदर्श वाटतो ,,जीवनातले सुखाचे मार्ग तुमचे तुम्हीच शोध ,आणि शोध म्हणजे सापडेल असा संदेश देणारा अमेय अस्पर्शचैतन्याचा अमृत स्पर्श च आहे
शशांक रांगणेकर

शशांक शिरीष केतकर

 
आज आकाशात बरेचसे ढग दाटून आले आहेत ,तृषार्त चातका प्रमाणे सर्व जण पावसाची वाट पाहताहेत ,फेस बुक हि आमची खिडकी झाली आहे ,ह्या खिडकी तून बाहेरचे वारे येतात आणि जगात काय चालले आहे आहे ह्याची जाणीव करून देतात. म्हंटला बघूया फेस बुक वरचा पाऊस काय म्हणतोय .सर्फ करता करता एका कलाकाराचे प्रोफाईल नजरेत पडले ,शशांक केतकर ह्याचे आणि नावात साम्य असल्याने ते पूर्णपणे पाहण्याचा मोहही आवरला नाही.

एक अतिशय सुंदर आणि सोप्प्या शब्दात गुंफलेले चारच ओळींची कविता होती,"बोलले मेघ हे सारे अन बोलले थेंब रे ...........
अतिशय तरल शब्दात पावसाच्या चाहुलीची भावपूर्ण कुजबुज सांगणारी हि कविता मनापासून भावली.
प्रोफाईल ची सफर चालूच होती ,आणि तिळा उघड म्हणताच उघडणारी अलिबाबा ची गुहा उघडली.
केवळ चकचकीत चेहरा असलेला हा रंगकर्मी नाही तर सामाजिक संवेदानाचे भान ठेवणारा ,मनात कविता जपणारा आणि फुलवणारा एक संवादशील कलाकार आहे.
चेहऱ्यावर चमकणारे बुद्धिमत्तेचे तेज आणि डोळ्यात ओथंबणारे माणुसकीचे मेघ.आणि प्रसन्ना व्यक्तिमत्वाचे गुलाबी वलय. छोट्या पडद्यावरचे एक मोठे उदयोन्मुख आगमन.
मी सहसा मालिका बघत नाही कारण त्यात दिसणाऱ्या व्यक्ती मला अनोळखी वाटतात ,चांगुलपणा आणि दुष्टपणा ह्याची सीमा गाठणारी व्यक्तिमत्व अजूनतरी परमेश्वर कृपेने माझ्या भेटीला आलेली नाहीत. पण शशांक काम करत असेलेली सिरीयल थोडा वेळका होईना त्याच्या उपस्तिथी मुले सुसह्य वाटते. एक संयत अभिनयाचे दर्शन होते.

शशांक ने अभिमानाने आपण जोपासलेल्या झाडाच्या आंब्याचे फोटो भिंतीवर टाकले आहेत.मातीशी नाते सांगणारे एक अष्टपैलू व्यक्तिमत्व सिरीयल च्या कचकडी जगात राहूनही स्वतःच्या श्रमाने मोहरणारे अनोखे रूप.

ज्ञान कोशकार केतकर महाराष्ट्रातले एक धीमंत व्यक्तिमत्व ,शशांक हि त्या बुद्धीचा वारसा ठेऊनच आहे.सेलिब्रेटी आणि त्यांचे समाजकार्य ह्यावरचे त्याचे भाष्य त्याच्या निरक्षण क्षमता आणि अचूक भाष्य हे ह्याची ठळक ओळख देतात.
शशांक एक लोकप्रिय कलाकार आहे ,पण तरीही त्याच्या कला गुणांना पुरेसा वाव मिळत नाही आहे हि खंत मनात कुठेतरी सालात राहते ,कदाचित त्याचे व्यक्तिमत्व पेलवेल अश्या भूमिका सिरीयल निर्मात्यांकडे नसाव्यात का.अभिनय उच्चारण आणि प्रसन्ना व्यक्तिमत्व लाभलेल्या ह्या गुणी कलाकार ह्या छोट्या पडद्याला पेलवत नाही कि उमगत हेच नाही कळत .
नाही.
शशांकाचे पूर्ण प्रोफाईल मी पहिले आनंद वाटला मराठी कलाक्षेत्राला एक सुसंस्कृत बुद्धिमान लोभस आणि तेजस्वी वाक्तीमात्वा नियती भेट म्हणून देते आहे आणि छोट्या पडद्यावरच्या बड्या बुजुर्गांनी ह्या नावागाताच्या दैवी देणगीचा लाभ घेऊन त्याला आणि ह्या छोट्या पडद्यालाही मोठे बनवावे सर्वार्थाने.
मनात डोकावणारा एक अनाहूत विचार "मी ह्या व्यक्तीला ओळखतही नाही तरीही मला ह्याच्या बद्दल चार शब्द लिहावेसे का वाटले उत्तर आले ते दैवी गुण बुद्धीचे रूपाचे आणि माणुसकीचे त्यांना तू पूर्ण ओळखतोस ना ते ह्याचात दिसले आणि त्यंनी घातलेल्या सादेचा हा प्रतिसाद असावा आणि काय.
शशांक शिरीष केतकर ह्या व्यक्तीलाच नव्हे तर व्यक्तिमत्वाला मैत्रायाणाच्या हार्दिक शुभेच्छा
शशांक रांगणेकर
मुंबई
९८२१४५८६०२

मित्रांचे रामायण

सुरज उतेकर

..

एका राजाची गोष्ट सांगतात कि त्याला काय त्रास होतोय तेच कळेना ,औषध लागू पडेना,काहीही रुचेना ,सतत अस्वस्थ वाटत राहायचे ,राजाच तो सर्व वैद्य आले ,हकीम आले अंगारे धुपारे झाले ,पण कुठल्याही उपचाराने उतारच पडेना नवस सायासही झाले नाना प्रकारचे औशोधोपचार झाले देवानाही वेठीला धरले गेले पण तेही सगळे सार्वजनिक सुट्टीवर गेलेले राजाला काय होतंय तेच काळात नव्हतं ,चेहऱ्यावरचे हसू कायमचे लोपले होत ,




एक कुठूनसा साधू तिथे आला ,त्यांनी मात्र एक सोपा उपाय सांगितला ,"राजा तुझ्या रोगावर एकाच उपाय,तो म्हणजे सुखी माणसाचा सदरा ,तो फक्त तीन दिवस घाल कायमचा सुखी होशील ,,पण तो खरोखरीच्या सुखी माणसाचा सदरा पाहिजे ,नाही तुझ्या आणि देणारयाच्या दुक्खात भर पडेल असे सांगून साधू पावला

मग काय सोप्पा उपाय सापडल्याचे वाटून सर्वत्र आनंदी अनाद झाला ,सुखी माणसाचा सदरा घातला कि त्यांचा राजा आणि त्या बरोबर प्रजाही सुखी होणार होती ,युद्ध पातळीवर सुखी माणसाच्या सदरयाची शोधाशोध सुरु झाली ,आज जर ती झाली असती तर राजाला सुखी माणसाचा सदरा मिळाला असता आणि राजा सुखी झाला असता ,,त्यावेळेच्या सुखी असलेल्या माणसाकडे सदराच नव्हता आजच्या एका माणसाकडे मात्र सदरा असूनही तो सुखी आहे आणि नसूनही तो दुख्ही झाला नसता,ह्याची मला खात्री आहे ,राजाला सुखी माणसाचा नाव मी दिले असते आणि पत्ताही सांगितला असता ,सांगितले असते कि अम्बिवालीच्या माझ्या मित्राकडे "सुरज उतेकर"कडे जा तिथे तुला सुखी माणसाचा सदरा मिळेल .

सुरज उतेकर माझा छोटा मित्र छोटा म्हणायचे कारण एकच त्याचे वय, माझ्यापेक्षा कित्येक दशकांनी नंतर   जन्माला आलेला हा माणूस साहित्याची जाण  जन्माला      येतानाच बरोबर घेऊन  आलाय कि काय कळत नाही,  मला तर वाटते हि पूर्व जन्माची कमाई असावी , नाहीतर वयाचे आणि त्याच्या साहित्त्यिक अनुभूतीचे गणितच  जमत नाही.

हा मुलगा काय करत नाही ,अत्यंत प्रतिकूल परीस्तीतीत शिकतोय ,नोकरी ,करतोय ,लिहितोय कविता करतोय आणि साहित्याची नवीन नवीन शिखरे पादाक्रांत करताना महाराष्ट्रातले डोंगर पालथे घालतोय .आणि हे सर्व करताना क्लेशांची पुसटशी रेषाही त्याच्या चेहऱ्यावर उमटत नाही.


करताना महाराष्ट्रातले डोंगर पालथे घालतोय .आणि हे सर्व करताना क्लेशांची पुसटशी रेषाही त्याच्या चेहऱ्यावर उमट कवी मनाच्या ह्या मुलाला देवी शारदेने मात्र मुक्त हस्ताने शब्द संपत्तिचे वरदान दिले आहे

तरला भावनांना शब्द कोशात कसे बांधायचे ह्याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे सुरजची कविता

सुख दुखः हे जणू शब्दरूप घेऊन ह्याच्या कवितेत अलगद उतरतात आणि भाव भावनाची महिरप वाचकाह्याच्याच शब्दात ह्याला दाखवावे लागेल त्याचेच शब्द उसने घेऊन कारण माझ्या दुबळ्या आणि फाटक्या झोळीत ते शब्द नाहीत.

त्याशब्दांशी खेळण्याचा

छंद आगळा जडलाय....

तेव्हापासून दुःखाशी

सूर चांगला जुळलाय..

अश्विन जोग

योग(जोग)मायेचे एक ईश्वरदत्त अल्हाद्कारी मानवी स्वरूप "अश्विन जोग

बलवान पौरुष्याचे एक अपौरुषेय सांकेतिक रूप म्हणजे अश्व (घोडा)आणि काही अश्व कायम जिंकणारे असतात,आयुष्याच्या कोणत्याही शर्यतीत हे अश्व विन ठरतात ,,सांगली शहरातला एक प्रतिभावान युवक प्रज्ञे बरोबर मर्दानी  सौंदर्याचे वरदान मिळालेला एक युवा उद्योजक ,कला आणि साहित्याच्या क्षेत्रातही तेवढ्याच लीलये वावरतो .

वास्तू निर्मितीच्या  अभियांत्रिकी पदवी धारण करणाऱ्या ह्या युवकाला नुसते माती विटाच्या  बांधकामाचीच माहिती असे नाही तर लाकडांची घर कशी बांधावीत ह्याचे मार्गदर्शन आपल्या परदेशस्थ उपभोक्त्यांना timber homes and software development च्या माध्यमातून करत असतो ,यशाची अनेक शिखरे गाठता गाठता समाज सेवेचे भानही शाबूत ठेवतो .

सांगली शहरा वरती मनापासून प्रेम करणारा हा युवक अश्विनी कुमार सारखे रुपच नाही तर भावही सांभाळून आहे ,अगदी अल्प मोलात सांगली शहरवासियांना  ताज्या फळांचे रस आपल्या रसपान केंद्रात पुरवतो .

निकोप मनाला निकोप शरीराची जोड हि अत्यावश्यक आहे ह्याचे भान ह्या तरुणाला पुरेपूर आहे ,सभ्य माणसांचा खेळ म्हणून समाजाला जाणारा क्रिकेट चा खेळ न चुकता खेळून हा युवक फक्त आपल्याच मनाची आणि शरीराची मशागत करत नाही तर समाजातल्या इतर युवकांची fफळी बांधून सुधृढ युवा वर्गाचे नेतृत्व अनेक पातळीवर करतो आहे .

मित्रांच्या मांदियाळीत रमणारे उमद्या आनंद यात्री आश्विन चे व्यक्तिमत्व त्याच्या सहवासात आलेल्या प्रत्येक व्यक्तीवर आपला एक सुखद ठसा उमटवते ,,

जगाने मला काय द्यायला पाहिजे ह्यापेक्षा मी जगाला काय देऊ शकतो ह्याचा सतत विचार करणारा अश्विन आपल्या कृतज्ञतेची पावती चेहऱ्यावर देत असतो ,एका आनंद यात्र्याचे हे रूप नक्कीच लोभसवाणे आहे.

 आत्मा आणि परमात्म्याच्या मिलनाची साधना अनेक माध्यमातून होते ,योग साधना हे त्याचे एक प्रत्याकारी रूप ,साध्य एक साधना अनेक ,नश्वर शरीराला ईश्वरदत्त प्राणवायूचा पुरवठा  करून देण्याची किमया आरोबिक योग च्या द्वारे त्यांनी साधली आहे आणि त्याचे प्रशिक्षण तो आपल्या आरोबोक सेंटर मध्ये देतो ,  सांगलीकरांची काळजी अगदी "योग क्षेम वहाम्यहम "भावनेने घेणारा सांगलीकर फक्त सांगलीतच नव्हे तर इतरत्रही जन प्रिय आहे.

शशांक रांगणेकर

,

देव तारी त्याला कोण मारी

देव तारी त्याला कोण मारी ,असे म्हणतातआणि हा देवाचा आशीर्वाद जर निशब्द येत असेल त्याचे रूप गंध फारच मनोहारी असतात.काही कविता भाषेला संपन्न करतात आणि कवी जनमानसाला.मराठी कविता संपली म्हणणाऱ्या टीकाकारांना मिळालेले एक निशब्द उत्तर जे देवा घरून आले आहे.मराठी कविता अमर आहे अक्षर आहे सांगणारे हे उत्तर.
मराठी कविता हि मराठी माणसाची समाजाची एक हृदयस्थ जिवंत जाणीव,"राकट देश कणखर देश दगडांच्या देशा"म्हंटल्या गेलेल्या देशाचे रूप दिसते हळुवार कवितेत आणि र्या रुपाला रंग देतात कवी.
एक असाच शब्दांना भावांचा रंग देणारा एक कवी निशब्द देव.
अतिशय नाजूक तरीही अत्यंत प्रभावी शब्दात सुख दुक्खाचे मोहर फुलवणारी यांची कविता हि मराठी साहित्याला मिळालेली एक अनमोल भेटच आहे.
 
देवांची कविता जशी नाजूक आहे हळुवार आहे तशीच मानवी अपप्रवृत्तींवर कोरडे ओढणारी हि
आहे.
"गोष्टी नको नकोत्या सांगून लोक गेले ..हि अशीच एक सुन्न करणारी कविता अतिशय थोड्या शब्दात कवीची सल वेदना प्रकट करणारी त्याची कविता थेट वाचकांच्या हृद्याच भिडते.
मानवी जीवन सुख दुक्खांचा एक क्यालीडोस्कोप प्रत्येक धक्क्य बरोबर काचांच्या आकृत्या बदलत असतात.सुख कधी कुठे संपते आणि दुखाची झळ लागत जाते ते काळातही नाही.सुख्दुखाच्या ह्या लहरींवर मानवी जीवन तरंगत असते आणि नेमकी तीच अस्थिरता ह्या कवीच्या कवितेत डोकावून जाते.
ह्या देवांची मला भावलेली एक कविता "म्हणून तू रडली होतीस न आई ,"हा लेख लिहिता लिहिता मला ती वाचायला मिळाली ,लहान मुलाच्या मनातले निरागस दुख्हाचे कढ,देवा रे देवा किरी भन्नाट लिहितो माणूस अगदी फोडां प्रमाणे ठसठसणाऱ्या अगतिकतेकी नेमकी पण निरागस सल.
दाखवतो आणि तरीही तू मला पाहिजे ते सर्व दिल होतस म्हणत समाधानाची साय हि पसरवतो .दुक्खाला शब्दांची झबली चढवणारी ह्याची कविता मातृत्वाचे मंगल स्तोत्र गाते. .आजची श्यामची आई आणि तिचा श्याम आज ह्याच्या कवितेत दिसतो.
ह्याची कविता वाचकालाच निशब्द करते ह्याच्यावर चार शब्द लिहिण्याची ताकतही माझ्या शब्दात नाही हा माझ्झा लेख म्हणजे सूर्याला ओवाळणारी पणतीची ज्योत.निशब्द तुझ्या शब्द प्रभुत्वाची हि एक मैत्रायानाची प्रेमळ पावती समज आणि मान्य करून घे.
शशांक रांगणेकर मुंबई ९८२१४५८६०२